مالچ یک لایه از موادی است که روی سطح خاک ریخته میشود. دلایل استفاده از مالچ حفظ رطوبت خاک، بهبود باروری و سلامت خاک، کاهش رشد علف های هرز و افزایش جذابیت منظره است. مالچ معمولا مواد آلی طبیعی است که ممکن است دائمی (ورقههای پلاستیکی) یا موقت (پوست درخت خرد شده) باشد. مالچ روی سطح خاک فاقد گیاه یا دارای گیاه ریخته میشود. مالچ یا کمپوست به طور طبیعی به وسیلهی کرمها یا دیگر ارگانیسمها با خاک ترکیب میشوند. این فرآیند هم در تولید محصولات تجاری و هم باغبانی استفاده میشود و زمانی که به درستی استفاده گردد به طور چشم گیری حاصلخیزی خاک را بهبود میبخشد.
۱) موارد استفاده از مالچ :
بسیاری از مواد به عنوان مالچ استفاده میشوند که برای نگهداری رطوبت خاک، تنظیم درجه حرارت خاک، سرکوب رشد علفهای هرز و زیبایی منظره استفاده میشود. مالچ روی سطح خاک، اطراف درختان، مسیرها، و بستر گلها برای جلوگیری از فرسایش خاک در سراشیبیها و مناطق تولید گل و سبزیجات ریخته میشود. لایههای مالچ معمولا ۵ سانتیمتر یا بیشتر عمق دارند.
مالچ در زمانهای متفاوتی از سال بسته به اهداف گوناگون استفاده میشود. هر چه به سوی آغاز فصل رشد پیش میرویم مالچها با کمک به حصر گرمایی که در شب از دست میرود برای گرم کردن خاک استفاده میشوند. این موضوع در اوایل کاشت و انتقال محصولات خاص، باعث رشد سریعتر میشود. هر چه فصل جلوتر میرود، مالچ دما و رطوبت خاک را بیشتر تثبیت میکند و مانع رشد علفهای هرز میشود. در آب و هوای معتدل نتایج مالچ وابسته به زمان استفادهی آن در سال است. زمانی که در پاییز یا زمستان استفاده میشود، برای به تاخیر انداختن رشد گیاهان چند ساله در فصل بهار یا جلوگیری از رشد در زمستان در طول دورهی گرما است که نتایج آب شدن یخ زدگیها را کاهش میدهد.
اثر مالچ بر مقدار رطوبت خاک پیچیده است. مالچ یک لایه بین خاک و اتمسفر را تشکیل میدهد و مانع رسیدن نور خورشید به سطح خاک میشود بنابراین تبخیر را کاهش میدهد. با این حال مالچ میتواند با جذب و یا مسدود کردن آب حاصل از بارانهای سبک از رسیدن آن به خاک جلوگیری کند. به منظور به حداکثر رساندن منافع مالچ ضمن حداقل کردن اثرات منفی آن، اغلب در اواخر بهار و اوایل تابستان زمانی که دمای خاک به اندازهی کافی افزایش یافته است اما رطوبت خاک هنوز نسبتا بالا است، روی خاک ریخته میشود. با این حال مالچ دائمی به طور وسیع استفاده میشود و بخاطر سادگیاش ارزشمند است. همان طوری که توسط سازندهاش” روث استات” که محبوبیت یافت، او گفت ” تنها راه من نگهداری یک لایهی ضخیم از هر گونه مواد گیاهی است که در طول سال در باغ گل و سبزیجاتم فاسد میشوند. همین طور که میپوسند و خاک را غنی میکنند من به طور پیوسته آنها را اضافه میکنم.”
مالچ پلاستیکی که در تولید تجاری در مقیاس بزرگ استفاده میشود توسط تراکتور دفن یا به طور عمودی قرار داده میشود . این قسمتی از یک فرآیند مکانیکی پیچیده است که بسترهای مرتفع شکل داده میشوند، پلاستیک روی آن پیچیده میشود و جوانهها از بین آن عبور میکنند. اغلب آبیاری قطره ای با نوار قطره ای که زیر پلاستیک گذاشته میشود انجام شده و مالچ پلاستیکی غیر قابل نفوذ آب خواهد بود.
۲) مواد مورد استفاده به عنوان مالچ
مواد مختلفی بسته به فاکتورهایشان به عنوان مالچ استفاده میشوند. استفاده از آن ها زمانبر است و این موضوع به خاطر در نظر گرفتن تواناییها، هزینه، ظاهر و تاثیری که روی خاک دارد مثل واکنشهای شیمیایی و pH، ماندگاری، قابلیت احتراق، سرعت تجزیه و این که چطور تمیز میشود می باشد (زیرا برخی دارای بذر علفهای هرز یا پاتوژنهای گیاهی هستند).
انواع موادی که به عنوان مالچ استفاده میشوند :
- پس ماندهای آلی: چمنهای بریده، برگها، کاه، یونجه، پوست خرد شدهی درخت درخت ، قطعات پوست کامل درخت ، خاک اره، صدف، تراشه های چوب، روزنامه خرد شده، مقوای نازک، پشم، کود حیوانی و غیره. بسیاری از این مواد نیز مانند یک سیستم کمپوست به طور مستقیم عمل می کنند، مثل خردههای مالچ حاصل از ماشین چمن زنی یا دیگر مواد آلی به کار برده شده به عنوان ورقه های کمپوست.
- کمپوست: موادی که به طور کامل کمپوست شده اند برای جلوگیری از سمیت گیاهی استفاده میشوند. مواد فاقد بذر برای جلوگیری از ایجاد علفهای هرز در مالچ ایدهآل برای استفاده هستند.
- فرشهای قدیمی (مصنوعی یا طبیعی) : یک مالچ رایگان و در دسترس است.
- مالچ لاستیکی: از لاستیک تایرهای بازیافتی درست میشود.
- مالچ پلاستیکی: محصولات از بین شکافها و سوراخهای موجود در ورقه های پلاستیکی رشد میکنند. این روش برای رشد سبزیجات در مقیاس بزرگ قابل استفاده است و میلیونها جریب زمین در سراسر جهان هر ساله تحت کشت قرار دارد که با این نوع مالچ پوشانده شده است ( دفع مالچ پلاستیکی یک مشکل زیست محیطی است).
- سنگ و شن نیز به عنوان مالچ میتوانند استفاده شوند. در آب و هوای سردتر توسط سنگها گرما نگهداری میشود و منجر به طولانی شدن فصل رشد میشود. تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در برخی از مناطق ایالت متحده مثل پنسیلوانیای مرکزی و شمال کالیفرنیا ، برای مالچ اغلب از پوست مازو استفاده میشود. در این مناطق مالچ به طور خاص برای اشاره به مازویی بسیار خوب و یا خزه تورب استفاده میشود.
۱/۲) مالچهای آلی
مالچهای آلی در طول زمان فاسد میشوند و موقتی هستند. راهی که مالچ آلی برای تجزیه شدن و واکنش نشان دادن به خیسی توسط باران و شبنم دارد روی مزیتهایش اثر میگذارد.
برخی مالچها مثل کاه، ذغال سنگ نارس، خاک اره و دیگر محصولات چوبی ممکن است به دلیل میزان زیادکربن نسبت به نیتروژن برای مدتی روی رشد گیاه اثر منفی بگذارند زیرا باکتریها و قارچهایی که مواد را تجزیه میکنند، نیتروژن را از خاک اطراف حذف میکنند. با این حال اینکه آیا این تاثیر یک اثر کاربردی در باغ دارد یا نه، توسط محققان و تجارب باغبانها مورد بحث است. مالچهای آلی میتوانند در هم قفل شده و سدی ایجاد کنند که مانع عبور آب و هوا بین خاک و اتمسفر شود. مالچهای آلی که به صورت عمودی اعمال میشوند میتوانند آب را از خاک به سمت سطح ببرند که این قضیه باعث خشک شدن خاک میشود. مالچهای ساخته شده از چوب میتوانند دارای موریانه باشند و آنها را تغذیه کنند بنابراین باید دقت شود که مالچها را خیلی نزدیک خانه و یا ساختمان قرار ندهیم چون ممکن است حشرات موجود در مالچ به آنها آسیب برسانند. برخی از تولیدکنندگان مالچ توصیه میکنند که مالچ را در فاصله ای دورتر از ساختمانها بریزید.
مالچهای آلی در دسترس و معمولی عبارتند از :
۲٫۱٫۱) برگ
برگهای درختهای برگ ریز هستند که در پاییز از شاخ و برگ درختان میریزند. آنها تمایل به خشک شدن دارند و هنگام وزیدن باد و قبل از استفاده، خرد و تکه تکه میشوند. در حین تجزیه شدن به همدیگر میچسبند اما اجازهی تراوش آب و رطوبت به پایین سطح خاک را نیز میدهند. لایههای ضخیم برگهای سالم خصوصا افرا و بلوط میتوانند یک حصیر خیس در زمستان و بهار را تشکیل دهند که مانع رشد علفها و دیگر گیاهان جدید میشود. برگهای خشک شده به عنوان مالچ زمستانی برای حفاظت انجماد و ذوب در مناطق با زمستان های سرد استفاده میشوند و در بهار معمولا حذف میشوند.
۲٫۱٫۲) چمن چیده شده
گاهی اوقات خردههای چمن که حاصل از کوتاه کردن چمنها هستند جمع آوری میشوند و در جایی دیگر به عنوان مالچ استفاده میشوند. خردههای چمن انبوه هستند و به صورت حصیر در هم گیر میکنند، بنابراین با برگهای درخت یا کمپوست خشن برای هوادهی مخلوط میشوند و تجزیه را بدون بو تسهیل میکنند. خردههای چمن تازه فاسد شده میتوانند به گیاهان آسیب بزنند، پوسیدگی آنها اغلب دارای تجمعی از گرمای به دام افتادهی است که میتواند باعث صدمه شود. خردههای چمن قبل از استفاده اغلب به طور کامل خشک میشوند چون باعث تجزیه سریع و تولید حرارت بیش از حد میشوند. خرده چمنهای تازه کوتاه شده نیتروژن بالایی دارند و زمانی که به عنوان مالچ استفاده میشود نیترات آن به خاک بر میگردد، و برعکس، زمانی که این خردههای چمن از روی چمن جمع آوری میشوند باعث کمبود نیتروژن چمن میشود.
۲٫۱٫۳) پیت ماس
پیت ماس ماندگاری طولانی دارد و از نظر ظاهری منسجم است که باعث میشود برای استفاده به عنوان مالچ آسان و محبوب باشد، زمانی که مرطوب و خشک میشود میتواند یک پوستهی متراکمی که اجازه نمیدهد آب به پایین رسوخ کند را ایجاد میکند. زمانی که خشک است میتواند بسوزد و آتشی بدون شعله و دارای دود را ایجاد میکند. گاهی اوقات آن را با برگهای سوزنی برای تولید مالچ ترد و شکننده مخلوط میکنند. می تواند pH سطح خاک را نیز کاهش دهد که باعث میشود به عنوان یک مالچ برای گیاهان اسید دوست مناسب باشد. هرچند باتلاقهای زغال سنگ زیستگاههای حیات وحش باارزشی هستند، و زغال سنگ یکی از بزرگ ترین منابع کربن هستند(برآورد میشود که ۹۹۵۲۰۰۰۰۰۰ تن کربن در پوشش گیاهی و خاک بریتانیا باشد، و ۶۹۴۸۰۰۰۰۰۰ تن کربن تخمین زده می شود که در عمدتا در خاکهای دارای زغال سنگ اسکاتلند باشد) بنابراین باغبانانی که مایل به حفاظت از محیط زیست هستند، گزینههای پایدار بیشتری را انتخاب خواهند کرد.
۲٫۱٫۴) تراشههای چوب
تراشههای چوب یک محصول جانبی از هرس درختان است آن ها برای مرتب کردن ضایعات بزرگ استفاده می شوند. شاخهها و ساقههای بزرگ درخت بعد از خرد شدن، خشن هستند برای اینکه به عنوان مالچ استفاده شوند باید حداقل ۷ سانتیمتر ضخامت داشته باشند. این تراشهها برای حفظ رطوبت خاک، معتدل نگهداشتن دمای خاک و سرکوب رشد علفهای هرز استفاده میشوند. پوسیدگی تراشههای تازه تولید شدهی گیاهان چوبی، نیاز به مصرف نیترات دارد که با استفادهی کم از کود نیترات بالا تامین میشود. تراشههای چوب اغلب در زیر درختان و درختچهها استفاده میشوند. زمانی که اطراف گیاهان ساقه نرم استفاده شوند یک منطقهی بدون مالچ اطراف ساقه باقی میگذارند تا از پوسیدگی ساقه و بیماریهای احتمالی جلوگیری کند. آن ها اغلب در مسیرهای پیاده روی استفاده میشوند چون که آن ها جدا از هزینهی نگهداری درخت، به آسانی با هزینهی کمی تولید میشوند. تراشههای چوب در رنگهای متفاوتی تولید میشوند.
۲٫۱٫۵) مالچ تراشههای چوب
مالچ تراشهی چوب یک محصول جانبی از بازفرآوری چوبی که قبلا استفاده شده(تصفیه نشده)، است(معمولا در بسته بندی پالتها)، با تولید مالچ تراشههای چوب، از دست ضایعات چوب خلاص میشویم. تراشهها برای حفظ رطوبت خاک، تعادل دمای خاک و سرکوب علفهای هرز استفاده میشود. مالچ تراشه اغلب برای زیر درختان، درختچهها و مناطق دارای گیاهان بزرگ استفاده میشود و بسیار ماندگارتر از مالچ arborist است. به علاوه در نظر بسیاری از افراد چون مالچ تراشه در رنگهای مختلفی وجود دارد از لحاظ بصری جذاب و خوش نما هم هست. خردههای چوب هم چنین میتوانند به خردههای چوب زمین بازی بازفرآوری شوند که به عنوان یک رویهی زمین بازی استفاده کنند، و به شدت سبک هستند.
۲٫۱٫۶) تراشههای پوست درخت
تراشههای پوست درخت از لایهی بیروی پوست درخت که حالت چوب پنبه ای دارد در درجههای مختلفی تولید میشود. سایزهای مختلفی از لایههای نازک خرد شده تا بلوکهای بزرگ دارد. انواع ظربفتر جذاب هستند اما سطح بزرگی دارد که منجر به فروپاشی سریع تر آن میشود. معمولا لایههایی استفاده می شوندکه ۵ تا ۸ سانتی متر هستند. پوست درخت نسبتا ساکن است و برای تجزیه نیاز شدیدی به نیتروژن ندارد. این تراشهها نیز در رنگهای مختلفی موجود هستند.