– کشت هیدروپونیک:
کشت هیدروپونیک یا آب کشت شیوه کشت گیاه بدون خاک می باشد. در این نوع کشت متخصصان نیازهای غذایی گیاه را اندازه گیری کرده و به جای خاک با استفاده از آبی که به گیاه داده می شود با افزودن عناصر ماکرو و میکرو و نگهداشتن گیاه توسط مواد نگهدارنده بی اثر مانند پرلیت عملا نیاز به خاک منتفی می شود.
آب کشت روشی است که نسبت به راهکارهای سنتی در کشاورزی مزیت های زیادی دارد. این فرآیند به آب کمتری نیاز داشته، کاملا استریل است و بازدهی بیشتری نیز دارد.
– بستر کشت:
معمولاً از مواد کدر، برای جلوگیری از ورود نور خورشید و همینطور جلوگیری از رشد خزه در محیط ریشه که از تمام جهات محصورند و فقط در قسمت قرارگیری گیاه باز هستند استفاده میشود. میتوان از لولههای گشاد پلیکا، کیسههای نایلونی سیاه رنگ و مانند اینها برای ساخت بستر کشت استفاده کرد.
– انواع کشت هیدروپونیک:
کشت هیدروپونیکبه صورت های گوناگونی اعمال می شود. در ساده ترین و قدیمی ترین روش کشت هیدروپونیک گیاهان را در بسترهای از جنس کاه کشت می کرده و مواد غذایی را در اختیار گیاهان کشت شده در این بسترها قرار می دهند. روش های جدیدتری نیز بکار برده می شود مانند روش NFT که در ان مواد غذایی به صورت یک لایه نازک در اختیار گیاه قرار می گیرد. دو سیستم تغذیه گیاهان در هیدروپونیک وجود دارد:
سیستم باز: که در آن عناصر شیمیایی ای (ماکرو و میکرو) که گیاه به آنها نیاز دارد، فقط یکبار در دسترس گیاه قرار می گیرد و بعد از استفاده، از پایین بسترهای کشت به وسیله سوراخ های تعبیه شده از قبل در زیر بسترها، خارج می شود.
سیستم بسته: که در آن مواد غذایی محلول در آب بیشتر از یکبار استفاده می شوند. برای اینکه محلول غذایی در سیستم بسته با افت کیفیت رو به رو نشود باید دائما به وسیله دستگاه های کنترل کیفیت اندازه گیری شود و آن قسمت از عناصر شیمیایی محلول در آب جاری در محدوده ریشه گیاهان که جذب ریشه شده اند و محلول دیگر آنها را با خود ندارد، به محلول اضافه شوند.
– مزایای کشت هیدروپونیک:
در این نوع کشت نیازی به شخم و آبیاری نیست و مصرف آب به صورت چشمگیری کاهش مییابد. همچنین در این روش ضد عفونی کردن محیط رشد بسیار ساده و کم هزینه است. چون محلول غذایی به صورت مایع است به راحتی میتوان آن را کنترل کرد. همچنین در جایی که خاک مناسب ندارد یا دچار بعضی بیماریها است قابل کشت میباشد. کنترل شرایط محیطی از جمله نور، دما، رطوبت و ترکیب هوا بسیار سادهتر است.
– معایب کشت هیدروپونیک:
مهمترین عیب این روش نیاز به سرمایهگذاری بالا میباشد. زیرا تمام سیستم به صورت اتوماتیک میباشد. نیاز به افراد متخصص میباشد. آلودگی آبهای زیر زمینی هم در اثر مخلوط شدن با محلول غذایی مشکلی دیگر است. این معایب با توجه به سیر تکاملی و ایجاد تکنولژِی برطرف گردیدهاست در ضمن آلودگی آبهای زیر زمینی در سیستم بسته وجود ندارد که این روش توسط یکی از اعضائ مرکز پژوهشهای بدون خاک ایران در زمینه تولید علوفه هیدروپونیک ابداع شدهاست.